ویتامین K2 و نقش و فواید شگفت‌انگیز آن در بدن

• دسته بندی: اطلاعات دارویی/ دانستنی های پزشکی/

ویتامین K2 یکی از عناصر مغذی حیاتی برای بدن بوده که در بهبود سلامت استخوان‌ها، عملکرد قلب و به طور کلی سلامت بدن نقش بسزایی دارد. در سال‌های اخیر، این ویتامین محلول در چربی در راستای دارا بودن مزایای متعددش برای سلامتی، توجه قابل توجهی را به خود جلب نموده است. با این وجود، افراد بسیاری از تمامی ویژگی‌ها و منابع غذایی این ویتامین آگاهی ندارند.

ویتامین K2 و نقش و فواید شگفت‌انگیز آن در بدن

ویتامین K2 چیست؟

ویتامین K2 که به نام مناکوینون نیز شناخته می‌شود، یکی از ویتامین‌های محلول در چربی بشمار می‌رود که به طور کلی در دو نوع اصلی وجود دارد: K1 (فیلکوینون) و K2 (مناکویینون). 

در حالی که ویتامین K1 عمدتاً در سبزیجات برگ‌سبز و گیاهان یافت می‌شود و اثرات بالقوه‌ای در فرآیند لخته شدن خون دارد، ویتامین K2 بیشتر در غذاهای حیوانی و همچنین تخمیرشده پیدا می‌شود و نقش بسیار مهمی در سلامت استخوان‌ها و عملکرد قلب بر عهده دارد.

انواع مختلف ویتامین K2

ویتامین K2 دارای چندین شکل متفاوت است، از جمله مناکوینون-4 (MK-4) و مناکوینون-7 (MK-7). از این میان، MK-7 که بیشتر از محصولات تخمیرشده استخراج می‌شود، به طور معمول بهترین و سودمندترین نوع برای سلامت بدن به شمار می‌رود.

بررسی فواید ویتامین K2 برای سلامت

همانطور که اشاره شد، ویتامین K2 نقش بسیار مهمی در سلامت بدن دارد:

• حفظ سلامت استخوان‌ها

این ویتامین موجب تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی با کمک به اتصال کلسیم به استخوان‌ها می‌شود.

• بهبود سلامت قلب و عروق

از رسوب کلسیم در رگ‌ها جلوگیری نموده و خطر بیماری‌های قلبی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

• جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها

وجود این ویتامین به ذخیره کلسیم در دندان‌ها کمک کرده و از پوسیدگی آن‌ها پیشگیری می‌کند.

• انسولین

ممکن است حساسیت بدن به انسولین را بهبود بخشد و خطر دیابت نوع 2 را کاهش دهد.

• جلوگیری از زوال مغز

از مغز در برابر پیری و بیماری‌هایی مانند آلزایمر محافظت می‌کند.

• دارای خواص ضد التهابی

خاصیت ضد التهابی داشته و از بروز بیماری‌های مزمن جلوگیری می‌نماید.

کمبود ویتامین K2 در بدن چه علائمی دارد؟

کمبود ویتامین K2 در بدن کم‌پیش می‌آید، اما می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد. این کمبود ممکن است موجب مشکلات قلبی به دلیل رسوب کلسیم در دیواره شریان‌ها، ضعف استخوان‌ها و افزایش احتمال شکستگی می‌شود. کسانی که بیشتر در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند، شامل افرادی می‌شوند که از رژیم غذایی مناسبی پیروی می‌کنند، مشکلات گوارشی دارند یا به مدت طولانی از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند که می‌تواند تولید ویتامین K2 توسط باکتری‌های روده‌ای را مختل نماید.

آشنایی با منابع طبیعی ویتامین K2

برای دریافت ویتامین K2 می‌توان از منابع مختلفی استفاده نمود که در ادامه آمده است:

• غذاهای تخمیرشده

مانند پنیر، کلم ترش و کیمچی 

• محصولات حیوانی

کره، جگر، زرده تخم‌مرغ و لبنیات چرب

• گوشت و لبنیات 

این محصولات حاوی مقادیر بالاتری از ویتامین K2 هستند

• مکمل‌ها

در صورتی که منابع غذایی کافی نباشند، مکمل‌ها، به ویژه نوع MK-7، گزینه مؤثری جهت تأمین این ویتامین بشمار می‌رو‌د.

مقدار مورد نیاز ویتامین K2

میزان مصرف توصیه‌ شده ویتامین K2 با در نظر گرفتن سن، جنسیت و وضعیت سلامت هر فرد متفاوت خواهد بود. در مجموع، برای بیشتر بزرگسالان، میزان معمول مصرف این ویتامین بین 45 تا 200 میکروگرم در روز است. با این وجود، جهت تعیین دوز دقیق و مناسب، به‌ویژه در صورت استفاده از مکمل‌ها، مشورت با یک پزشک متخصص الزامی خواهد بود.

نقش سلامت روده در تولید ویتامین K2

سلامت روده اهمیت بسیار بالایی بر تولید ویتامین K2 در بدن خواهد داشت. میکروب‌های مفید روده قادرند انواع مختلف این ویتامین، از جمله MK-7 و MK-4 را تولید نمایند. برای بهبود این فرآیند، داشتن یک روده سالم در کنار رعایت رژیم غذایی متعادل، سرشار از فیبر، پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها بسیار حائز اهمیت است. در نهایت، مراقبت از سیستم گوارشی می‌تواند به طور مستقیم بر میزان تولید ویتامین K2 در بدن اثر بگذارد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله مهم‌ترین علل کمبود ویتامین D3 و راهکارهای پیشگیری از آن را نیز مطالعه نمایید.

عوارض مصرف زیاد ویتامین K2 چیست؟

در واقع اغلب مصرف ویتامین K2 ایمن و بی‌خطر تلقی می‌شود، اما مصرف خودسرانه و به میزان زیاد آن می‌تواند منجر به عوارضی شود، به‌ویژه برای افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین مصرف می‌کنند. چون این ویتامین در فرآیند لخته شدن خون نقش دارد، می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد. در نهایت، پیش از شروع مصرف مکمل‌ها، به‌ویژه در صورتی که داروی خاصی نیز مصرف می‌کنید، مهم است که با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت نمایید تا عوارض جانبی جلوگیری کنید.

چگونه ویتامین K2 را در رژیم غذایی خود بگنجانیم؟

جهت دریافت ویتامین K2 بیشتر از رژیم غذایی، از کره، شیر و پنیر تولید شده از گاوهایی که به طور طبیعی با علف تغذیه می‌شوند، استفاده نمایید. از سوی دیگر، مصرف غذاهای تخمیر شده مانند ماست، کلم ترش و کیمچی به صورت روزانه می‌تواند سطح ویتامین K2 بدن را بالا ببرد.

به علاوه، انتخاب هوشمندانه مکمل‌ها یکی دیگر از موارد مهم برای دریافت این ویتامین است. در صورتی که نگران کمبود ویتامین K2 در بدن خود هستید، مصرف مکمل‌ها می‌تواند راه‌حل خوبی محسوب شود. هنگام انتخاب مکمل، به دنبال نوع MK-7 باشید که بهترین جذب و تاثیر را دارد.

سخن پایانی

در آخر، ویتامین K2 یک ماده مغذی کلیدی بشمار می‌رود که تأثیرات مثبتی بر سلامت قلب و عروق، استخوان‌ها و دندان‌ها دارد. با افزودن منابع غنی از این ویتامین مانند غذاهای تخمیرشده، انواع لبنیات و محصولات حیوانی به رژیم غذایی‌تان، می‌توانید از این فواید بهره‌مند شوید. در صورت نیاز به استفاده از مکمل‌ها، این گزینه می‌تواند مفید باشد، اما همواره پیش از شروع مصرف هر نوع مکملی، مشاوره با یک پزشک یا متخصص تغذیه توصیه می‌گردد. همچنین قرص کالمرز سیمرغ دارو را نیز ببینید.

سؤالات متداول

تفاوت ویتامین K1 و K2 چیست؟

ویتامین K1 در سبزیجات برگ سبز برای لخته شدن خون است، در حالی که ویتامین K2 در محصولات حیوانی و غذاهای تخمیر شده به منظور سلامت استخوان‌ها و قلب ضروری است.

آیا می‌توان ویتامین K2 را تنها از رژیم غذایی دریافت کرد؟

بله، با مصرف غذاهای حیوانی و تخمیر شده می‌توان نیاز به ویتامین K2 را تامین نمود، اما در صورت محدودیت غذایی ممکن است نیاز به مکمل باشد.

چقدر طول می‌کشد تا اثرات ویتامین K2 را مشاهده کنیم؟

اثرات آن معمولاً چندین ماه طول می‌کشد تا در سلامت استخوان‌ها و قلب مشاهده شود.

آیا ویتامین K2 در دوران بارداری ایمن است؟

بله، ولی بهتر است قبل از مصرف مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید.