بهترین روش‌های درمان رفلاکس در نوزادان

• دسته بندی: دانستنی های پزشکی/ بارداری و شیردهی/

رفلاکس معده در نوزادان، که به اختصار GER نامیده می‌شود، یکی از مشکلات رایج گوارشی است که در ماه‌های ابتدایی زندگی مشاهده می‌شود. این وضعیت به طور کلی به معنای برگشت محتویات معده به مری است و می‌تواند از علائم خفیفی مانند برگشت شیر بعد از تغذیه آغاز شود. در برخی موارد، این علائم می‌توانند به وضعیت‌های جدی‌تری تبدیل شوند که نیاز به مداخله و درمان تخصصی پزشک دارد.

بهترین روش‌های درمان رفلاکس در نوزادان

رفلاکس معده در نوزادان که به اختصار GER نامیده می‌شود، یکی از مشکلات رایج گوارشی است که در ماه‌های ابتدایی زندگی مشاهده می‌شود. این وضعیت به طور کلی به معنای برگشت محتویات معده به مری است و می‌تواند از علائم خفیفی مانند برگشت شیر بعد از تغذیه آغاز شود. در برخی موارد، این علائم می‌توانند به وضعیت‌های جدی‌تری تبدیل شوند که نیاز به مداخله و درمان تخصصی پزشک دارد.

رفلاکس معده در نوزادان چیست؟

رفلاکس معده در نوزادان یک وضعیت رایج است که تقریباً برای همه نوزادان اتفاق می‌افتد و معمولاً نیازی به نگرانی ندارد. در واقع، در ناحیه‌ای که مری به معده متصل می‌شود، عضله‌ای به نام دریچه وجود دارد که وظیفه‌اش کمک به حرکت طبیعی غذا به سمت معده و جلوگیری از برگشت آن به مری است. برای والدینی که به طور مکرر با مشکل رفلاکس در نوزادان مواجه می‌شوند، میبایست توضیح داد که عضله تحتانی مری در این نوزادان هنوز به طور کامل توسعه نیافته و قادر به جلوگیری از بازگشت محتویات معده نیست اما این وضعیت به طور معمول نگران‌کننده نیست. نگرانی زمانی آغاز می‌شود که نوزاد پس از 18 ماهگی همچنان به تجربه رفلاکس ادامه دهد.

بررسی علت رفلاکس در نوزادان

رفلاکس در نوزادان در اغلب موارد به دلایل و عوامل مختلفی بستگی دارد و علائم آن بیشتر در شش ماه اول زندگی مشاهده می‌شود. در این دوره، نوزادان اغلب در حالت درازکش هستند و مری و اسفنکتر تحتانی مری هنوز به طور کامل رشد نکرده‌اند. به علاوه، بیشتر غذاهایی که نوزادان مصرف می‌کنند مایع است. با افزایش سن و رشد نوزاد، آن‌ها بیشتر وقت خود را در حالت نشسته یا ایستاده می‌گذرانند و به تدریج غذاهای جامد بیشتری را نیز مصرف می‌کنند. به همین دلیل، علائم رفلاکس معمولاً کاهش می‌یابد. درمان و مدیریت رفلاکس معده می‌تواند به کاهش علائم مرتبط با آن کمک کند. در نهایت، در برخی موارد، درمان سریع استفراغ در کودکان می‌تواند به بهبود رفلاکس نوزادان نیز مرتبط باشد.

آشنایی با علائم خطرناک رفلاکس در نوزادان و کودکان

بالا آوردن محتویات معده در حالت جهنده و با فشار در نوزادان معمولاً پس از تغذیه شیر اتفاق می‌افتد و در این حالت نوزاد مقداری از شیر را برمی‌گرداند. اما در صورتی که این استفراغ به شکلی غیرعادی و به صورت جهنده باشد، میبایست به آن توجه ویژه‌ای داشت. علائم نگران‌کننده شامل سکسکه‌های مکرر، وجود خون در مدفوع، تغییر رنگ محتویات بالا آمده به سبز، زرد یا حتی خون‌آلود، بروز علائمی مشابه آسم مانند سرفه‌های شدید و تنگی نفس، بیدار شدن ناگهانی از خواب، بدخلقی و عصبی شدن نوزاد، گریه‌های مکرر هنگام تغذیه یا بدغذا شدن و همچنین چنگ زدن به صورت و ناآرامی حتی در حین شیر خوردن است. این علائم می‌توانند نشانه‌های جدی‌تری باشند که نیاز به بررسی پزشکی دارند.

راهکارهای درمانی رفلاکس معده در نوزادان با کمک دارو

داروهای مورد استفاده برای درمان رفلاکس معده در نوزادان معمولاً به کار نمی‌روند. با این حال، پزشک ممکن است در شرایطی که مشکلات جدی‌تری وجود داشته باشد، یک داروی مسدودکننده اسید را برای مدتی کوتاه، مانند چند هفته یا چند ماه، تجویز کند. این داروها شامل فاموتیدین (Pepcid AC)، سایمتیدین (Tagamet HB) و امپرازول منیزیم (Prilosec) هستند.

درمان دارویی برای رفلاکس معده در نوزادان معمولاً فقط در موارد زیر انجام می‌شود:

• التهاب مری
• آسم مزمن
• عدم تغذیه 
• افزایش وزن ضعیف

در موارد بسیار نادر، ممکن است نوزاد نیاز به جراحی پیدا کند. این اقدام فقط در صورتی انجام می‌شود که نوزاد به اندازه کافی وزن اضافه نکند یا به دلیل رفلاکس دچار مشکلات تنفسی شود. در طی جراحی، دریچه بین مری و معده تقویت می‌شود تا از برگشت اسید به مری جلوگیری شود.

راهکارهای خانگی درمان‌ رفلاکس معده نوزادان

درمان‌های خانگی برای رفلاکس نوزاد می‌توانند به بهبود وضعیت و کاهش علائم کمک کنند. این روش‌ها شامل تغییرات ساده در تغذیه و مراقبت از نوزاد هستند که می‌توانند تأثیر مثبتی بر کاهش رفلاکس داشته باشند. لازم به ذکر است که استفاده از داروهای گیاهی برای نوزادان توصیه نمی‌شود.

• تغذیه مکرر با حجم کمتر: دادن شیر به نوزاد به صورت مکرر اما در مقادیر کمتر می‌تواند فشار بر معده را کاهش داده و در نتیجه به کاهش رفلاکس کمک کند.
• نگه داشتن نوزاد در وضعیت نیمه‌نشسته پس از تغذیه: حفظ وضعیت نیمه‌نشسته برای 20 تا 30 دقیقه بعد از تغذیه می‌تواند به جلوگیری از برگشت شیر به مری کمک کند و محتویات معده را در جای خود نگه دارد.
• تغییر نوع شیر خشک: در صورتی که نوزاد شما با شیر خشک تغذیه می‌شود، پزشک ممکن است با توجه به علائم رفلاکس، شیرخشک‌های خاصی را برای کاهش تحریک معده توصیه کند.
• استفاده از بالش‌های مخصوص نوزادان: بالش‌هایی که نوزاد را در زاویه‌ای ملایم نگه می‌دارند می‌توانند به کاهش رفلاکس کمک کنند. این بالش‌ها باید به گونه‌ای طراحی شده باشند که ایمنی نوزاد را در حین خواب تضمین کنند.
• کنترل وزن نوزاد: حفظ وزن مناسب برای نوزاد می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. افزایش وزن بیش از حد ممکن است فشار بر معده را افزایش دهد و رفلاکس را تشدید نماید.
• انتخاب لباس‌های راحت: لباس‌های تنگ می‌توانند فشار بیشتری به معده نوزاد وارد کنند و رفلاکس را تشدید نمایند. استفاده از لباس‌های گشاد و راحت می‌تواند به کاهش این مشکل کمک کند.

با رعایت این تدابیر و روش‌های خانگی، می‌توانید به کاهش ناراحتی ناشی از رفلاکس در نوزادان کمک کنید. اما در صورتی که علائم ادامه داشته باشد یا علائم شدیدتری بروز کند، مشاوره با پزشک ضروری است تا از عدم وجود مشکلات جدی‌تر اطمینان حاصل شود.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله امگا 3 کلید آرامش و تمرکز در کودکان بیش فعال را نیز مطالعه نمایید.

آیا رفلاکس در نوزادان خطرناک است؟

حالا که با مفهوم رفلاکس نوزاد آشنا شده‌اید، بهتر است درباره نحوه بروز و دلایل آن نیز اطلاعات بیشتری کسب کنید. رفلاکس در نوزادان معمولاً ناشی از تحریک اسید معده و کمبود کالری به دلیل برگشت مکرر غذا است. اسید معده می‌تواند منجر به تحریک مری، حنجره و مجاری تنفسی نوزاد شود. زمانی که مری تحریک می‌شود، نوزاد ممکن است کمتر غذا بخورد؛ چرا که آن‌ها یاد می‌گیرند که با کاهش مقدار غذا از بروز رفلاکس جلوگیری کنند. تحریک مداوم مری می‌تواند منجر به خونریزی خفیف یا مزمن شود و همچنین ممکن است تنگی مری را به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، تحریک حنجره و راه‌های هوایی می‌تواند علائم تنفسی را ایجاد کند و در موارد شدیدتر، آسپیراسیون ممکن است به ذات‌الریه منجر شود.

روش‌های کاهش رفلاکس در نوزادان

برای کاهش رفلاکس در نوزادان، لازم است اقداماتی را انجام دهید تا به نتایج مطلوب دست یابید:

•  افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم آن: تغذیه نوزاد به صورت مکرر اما با حجم کمتر می‌تواند به کاهش فشار بر معده کمک کند.
• رعایت رژیم غذایی مادر: مادران باید مصرف برخی مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، شیر و کاکائو را محدود کنند تا از تحریک نوزاد جلوگیری شود.
• تناسب اندازه سر شیشه یا پستانک: اطمینان حاصل کنید که اندازه سر شیشه یا پستانک با دهان نوزاد متناسب است و سوراخ آن به درستی بررسی شده است.
• گرفتن آروغ نوزاد: بعد از هر وعده غذایی، حتماً آروغ نوزاد را بگیرید تا از تجمع گاز در معده جلوگیری شود.
• خواباندن نوزاد به پشت: نوزاد را به پشت بخوابانید و از بالش سفت برای حمایت استفاده کنید تا به کاهش رفلاکس کمک کند.

با رعایت این نکات می‌توانید به کاهش علائم رفلاکس در نوزادان کمک کنید.

آیا جراحی برای رفلاکس در نوزادان لازم است؟

اگر تغییرات در سبک زندگی و داروها نتوانند علائم رفلاکس نوزاد را کاهش دهند، ممکن است جراحی ضروری باشد. در این روش، جراح دریچه‌ای که مری را به معده متصل می‌کند، تقویت می‌کند تا از برگشت اسید به مری جلوگیری شود. این نوع جراحی به ندرت برای نوزادان انجام می‌شود و اغلب زمانی پیشنهاد می‌شود که رفلاکس منجر به مشکلات تنفسی شدید یا مانع از رشد طبیعی نوزاد شده باشد. یکی از روش‌های متداول جراحی، فوندوپلیکاسیون است که در آن معده به دور بخش انتهایی مری پیچیده می‌شود. همچنین کپسول ابستاپ کارن را نیز مشاهده نمایید.

سخن پایانی

رفلاکس نوزادان یکی از مشکلات شایع در این گروه سنی به شمار می‌آید. به طور کلی، رفلاکس معده به حالتی اطلاق می‌شود که محتویات معده به سمت مری حرکت می‌کند. این مشکل ممکن است به نظر برسد که مختص بزرگسالان است، اما در واقع در نوزادان و کودکان نیز به وفور مشاهده می‌شود. در نوزادان، سیستم گوارشی هنوز به طور کامل توسعه نیافته و ممکن است به راحتی دچار اختلالاتی مانند رفلاکس شود. این وضعیت می‌تواند باعث ناراحتی و نگرانی برای والدین شود؛ چرا که نوزادان ممکن است پس از تغذیه دچار سوزش سر دل، استفراغ یا ناراحتی‌های دیگر شوند.